ندای لرستان - اعتماد / «ثبت جهانی سه روستای ایرانی برای گردشگری» عنوان یادداشت روز در روزنامه اعتماد به قلم انوشیروان محسنی‌بندپی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
ثبت جهانی سه روستای ایرانی، یعنی کندلوس در مازندران، سهیلی در جزیره قشم و شفیع‌آباد در کرمان، در فهرست «بهترین روستاهای گردشگری جهان» از سوی سازمان جهانی گردشگری ملل متحد (UN Tourism)، رخدادی فراتر از یک افتخار نمادین است. این دستاورد، تجلی یک مسیر تازه در مدیریت گردشگری ایران است؛ مسیری که بر توسعه انسان‌محور، حفظ اصالت فرهنگی و تقویت تعاملات جهانی از رهگذر فرهنگ و هویت محلی استوار است. امروز که جهان گردشگری به دنبال پایداری، بوم‌گرایی و بازگشت به ارزش‌های انسانی است، ایران با چنین انتخاب‌هایی بار دیگر نشان داد که میراث زنده و روستاهایش ظرفیت آن را دارند تا نقش‌آفرین در آینده گردشگری جهانی باشند.
کندلوس؛ سرزمین حافظه و دانش بومی در دل البرز- در دل کوه‌های البرز و میان دره‌های سرسبز نوشهر، روستای کندلوس با تاریخ و فرهنگی هزارساله قرار دارد؛ جایی که طبیعت و تاریخ در هم تنیده‌اند. کندلوس، نماد پیوند میان اصالت و نوگرایی است. این روستا که به واسطه موزه مردمی و ماندگار خود - نخستین موزه روستایی جهان - شهرت دارد، گنجینه‌ای از آثار فرهنگی، ابزارهای سنتی، اسناد تاریخی و یادگارهای زندگی روستایی ایران را در خود جای داده است. اما ارزش کندلوس صرفا در قدمت یا زیبایی‌اش نیست؛ در نگاه آگاهانه مردمش به گردشگری است. ساکنان این روستا با ایجاد مزارع گیاهان دارویی، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و تولید محصولات ارگانیک، توانسته‌اند اقتصاد محلی را با حفظ محیط زیست درآمیزند. ثبت جهانی کندلوس پیامی روشن به جهانیان می‌دهد: توسعه فرهنگی تنها با مشارکت مردم و پاسداشت میراث ناملموس ممکن است. کندلوس به درستی نماینده روح خلاق و فرهنگی شمال ایران در عرصه جهانی است.
سهیلی؛ نگین سبز خلیج‌فارس و الگوی زیست پایدار ساحلی- در جنوبی‌ترین نقطه کشور، در جزیره قشم، روستای سهیلی با نگاهی آینده‌نگرانه و در عین حال ریشه‌دار در سنت، توانست جایگاه خود را در فهرست جهانی گردشگری ثبت کند. این روستا در مجاورت جنگل‌های دریایی حرا قرار دارد؛ یکی از بکرترین و زیباترین زیست‌بوم‌های منطقه خلیج‌فارس. در سهیلی، تعامل انسان و طبیعت معنایی تازه یافته است. مردم روستا با درک عمیق از ارزش اکولوژیک محیط اطراف خود، به گردشگری کم‌اثر و دوستدار طبیعت روی آورده‌اند؛ قایق‌های بی‌صدا، اقامتگاه‌های چوبی سنتی، غذاهای محلی مبتنی بر محصولات دریا و بازارچه‌های صنایع دستی زنان روستا، نماد این توازن زیباست. ثبت جهانی سهیلی به جهان نشان داد که توسعه گردشگری در جنوب ایران نه از مسیر ساخت‌وسازهای سنگین، بلکه از مسیر حفظ بافت فرهنگی و ترویج سبک زندگی ساحلی بومی می‌گذرد. سهیلی، الگوی موفقی از اقتصاد مقاومتی فرهنگی است؛ جایی که دریا، فرهنگ و گردشگری در یک هماهنگی کم‌نظیر به حیات خود ادامه می‌دهند.
شفیع‌آباد؛ دروازه کویر و احیای حیات در دل خاک و باد- در شرق استان کرمان، در مسیر شهداد به نهبندان، روستای شفیع‌آباد قرار دارد؛ روستایی که در مجاورت کلوت‌های شهداد، یعنی شگفت‌انگیزترین پدیده زمین‌شناسی جهان واقع شده است. شفیع‌آباد را می‌توان روستای بقا و باززایی نامید. مردمانش در دل کویر، از دل خاک و آفتاب، امید و حیات آفریده‌اند. کاروانسرای تاریخی شفیع‌آباد - یادگار دوره قاجار - و قنات زنده‌ای که از میان آن عبور می‌کند، نماد درایت ایرانی در سازگاری با طبیعت سخت کویر است. امروز این روستا با حضور اقامتگاه‌های بوم‌گردی، جشنواره‌های محلی و صنایع دستی کویری، به مقصدی محبوب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است. ثبت جهانی شفیع‌آباد تاکیدی است بر اینکه در ایران، حتی خشک‌ترین نقاط نیز می‌توانند سرچشمه فرهنگ و زندگی باشند، اگر دانش بومی و مشارکت مردم در قلب برنامه‌ریزی قرار گیرد.
بازار ![]()
یک مسیر مشترک؛ گردشگری به مثابه گفت‌وگوی تمدن‌ها- وجه مشترک این سه روستا، درک عمیق مردم از «ارزش فرهنگ» است. در هر سه منطقه، جامعه محلی نه در حاشیه، بلکه در مرکز توسعه گردشگری ایستاده است. از زنان کارآفرین سهیلی تا هنرمندان کندلوس و جوانان کویری شفیع‌آباد، همه با توان خود روستا را زنده نگه داشته‌اند. این همان چیزی است که سازمان جهانی گردشگری به دنبال آن است: گردشگری مردم‌پایه، فرهنگی و پایدار. ثبت جهانی این روستاها در حقیقت تاییدی بین‌المللی بر سیاست‌های جدید ایران در حوزه گردشگری است، سیاستی که به جای تمرکز صرف بر مقاصد کلانشهری، بر توان محلی، فرهنگ و زیست بوم روستاها تکیه دارد.
نقش معاونت گردشگری؛ از ثبت تا بهره‌برداری فرهنگی- معاونت گردشگری کشور با همکاری استانداری‌ها، دهیاری‌ها و بخش خصوصی، در سال‌های اخیر برنامه‌ای راهبردی برای توسعه گردشگری روستایی در پیش گرفته است. ثبت جهانی این سه روستا، حاصل تلاش جمعی و یک فرآیند علمی چند ساله است که در آن شاخص‌هایی چون پایداری، مشارکت محلی، اصالت فرهنگی و کیفیت خدمات مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. اکنون در گام بعد، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، ماموریت دارد با اجرای برنامه‌های آموزشی، توسعه زیرساخت‌های سبز، بازاریابی بین‌المللی و تسهیل سرمایه‌گذاری خرد، زمینه بهره‌برداری عادلانه و پایدار از این فرصت را فراهم کند.
پیامی برای جهان- ثبت جهانی روستاهای کندلوس، سهیلی و شفیع‌آباد، پیامی از سوی ایران به جهان است که فرهنگ زنده است که اصالت در دل مردم جاری است که توسعه بدون فرهنگ، ماندگار نیست. این سه روستا، چهره واقعی ایران را بازنمایی می‌کنند؛ ایرانی که در کوه و دریا و کویر، لبخند زندگی را حفظ کرده است. ایران سرزمین گفت‌وگو، زیبایی و انسانیت است و گردشگری، زبان گویای آن در جهان امروز.