ندای لرستان - جماران /متن پیش رو در جماران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
در کابل، اظهارات ترامپ درباره "تلاش برای بازپس گیری" پایگاه هوایی بگرام در شمال کابل پایتخت افغانستان، جنجال گسترده ای را در محافل افغان برانگیخت، زیرا پرونده حساسی را از زمان خروج نیروهای خارجی در سال 2021 دوباره به سطح می آورد.
بازار
الجزیره در گزارشی نوشت: دیگر به رئیس جمهور آمریکا دونالد ترامپ به عنوان یک انزواطلب در سیاست خارجی اش نگاه نمی شود، و بعد از اظهاراتش درباره طرح های توسعه طلبانه اش، از جمله بازپس گیری کنترل کانال پاناما، و اینکه کانادا باید به یک ایالت آمریکایی تبدیل شود، و باید جزیره گرینلند خریداری شود.
ترامپ به ایران حمله کرد و تاسیسات هسته ای این کشور را بمباران کرد، و تمایل خود را برای بازپس گیری کنترل پایگاه هوایی بگرام در افغانستان تکرار کرد، و همه اینها سوالاتی را درباره حقیقت آنچه ترامپ می خواهد مطرح می کند.
در کابل، اظهارات ترامپ درباره " alt="ندای لرستان" width="100%" />
بگرام، که پس از خروج به نمادی برای بازگشت حاکمیت افغانستان تبدیل شد، امروز نقطه آزمونی در رابطه بین کابل و واشنگتن به شمار می رود، همچنین هرگونه صحبت درباره بازگشت احتمالی آمریکا، سوالاتی را درباره موضع دولت افغانستان و مواضع قدرت های منطقه ای، که از نزدیک هرگونه تحول در حضور نظامی آمریکا در نزدیکی مرزهای خود را زیر نظر دارند، برمی انگیزد.
هوس ترامپ
از واشنگتن، مفسران آمریکایی از جدیت این اظهارات کاستند، و آن را حمله ای به میراث رئیس جمهور سابق جو بایدن دانستند، و هدفی داخلی را که انتخابات میان دوره ای کنگره در سال آینده است، خدمت می کند.
پیتر روف، تحلیلگر سیاسی جمهوری خواه، در گفتگو با الجزیره نت گفت: "ترامپ می خواهد پایگاه را پس بگیرد، اما بعید است که برای تحقق این امر کار زیادی انجام دهد."
روف درباره اهداف رئیس جمهور آمریکا از تکرار درخواست خود برای بازپس گیری بزرگترین پایگاه در داخل افغانستان، گفت: "ترامپ به چینی ها یادآوری می کند که فراموش نکرده است که آنها تهدیدی امنیتی منطقه ای برای منافع کشورش هستند."
همچنین "به مردم آمریکا یادآوری می کند که جو بایدن و تیمش چقدر بد خروج آمریکا از افغانستان را مدیریت کردند، به طوری که ترامپ دولت بایدن را ضعیف جلوه می دهد، در حالی که او با تکیه بر نیروی نظامی برای حمایت از منافع آمریکا در خارج از کشور، در تغییر تصویر کشورش نزد کشورهای مختلف جهان موفق می شود، همچنین ترامپ می خواهد که رای دهندگان قبل از انتخاباتمیان دوره ای سال آینده به این موضوع فکر کنند."
در حالی که چارلز دان، مقام سابق کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا، در گفتگو با الجزیره نت، اظهار داشت که آنچه ترامپ انجام می دهد چیزی جز "صرفاً حرف های بیهوده ای است که هیچ اقدام اجرایی در این راستا وجود ندارد"، افزود: "سخنان ترامپ درباره پایگاه بگرام مرا به یاد وسوسه و هوس او به کنترل کانال پاناما و جزیره گرینلند می اندازد -اگر جدی باشد- شاید دولت اول او نباید در وهله اول معامله خروج فاجعه بار با طالبان را مذاکره می کرد."
اهمیت پایگاه
بگرام در شمال کابل، بزرگترین پایگاه هوایی در افغانستان و مرکز عملیات نظامی آمریکا برای دو دهه پس از حملات 11 سپتامبر 2001 بود.
با خروج نیروهای خارجی در ژوئیه 2021 و تسلط طالبان بر کشور، این پایگاه به نمادی از توانایی افغانستان در اداره امور خود تبدیل شد، پس از آنکه شامل یک باند فرود به طول دو مایل، یک مجتمع هلیکوپتر و هواپیماهای جنگنده، و همچنین زندان ها، تاسیسات لجستیکی و خدمات برای سربازان آمریکایی بود.
با این حال، اظهارات ترامپ بار دیگر موقعیت استراتژیک این پایگاه، به ویژه نزدیکی آن به مرزهای چین را برجسته کرد، و آن را به محور بحث منطقه ای در مورد نفوذ آمریکا در آسیای میانه تبدیل کرد.
مخالفت رسمی
دولت افغانستان نیز به نوبه خود اظهارات ترامپ در مورد بازپس گیری این پایگاه را رد کرد و بر پایبندی خود به حاکمیت ملی تاکید کرد. ذاکر جلالی، رئیس امور سیاسی وزارت امور خارجه افغانستان، در مصاحبه با الجزیره نت گفت که افغانستان و ایالات متحده نیاز به ایجاد تعامل مشترک دارند و می توانند روابط اقتصادی و سیاسی مبتنی بر منافع مشترک را بدون حضور نظامی آمریکا در هیچ بخشی از افغانستان توسعه دهند.
جلالی افزود که رئیس جمهور ترامپ فقط یک سیاستمدار نیست، بلکه یک تاجر موفق و ماهر در معاملات است، و توضیح داد که اشارات او در مورد بازپس گیری پایگاه بگرام "در چارچوب یک معامله احتمالی" است.
وی اشاره کرد که حضور نظامی خارجی از نظر تاریخی در افغانستان پذیرفته نشده است و این احتمال به طور کامل در مذاکرات دوحه رد شد، در حالی که درهای تعامل در زمینه های دیگر باز نگه داشته شد.
امیر خان متقی، وزیر امور خارجه افغانستان نیز در اواخر ژوئیه گذشته گفته بود که "اظهارات ترامپ در مورد حضور چین در پایگاه بگرام فاقد اعتبار است" و تاکید کرد که "افغانستان اجازه هیچ گونه حضور نظامی خارجی در خاک خود را نخواهد داد".
نگرانی های منطقه ای
در سطح منطقه ای، چین، روسیه و کشورهای آسیای میانه تحولات را از نزدیک دنبال می کنند، زیرا پکن بر اهمیت اجتناب از هرگونه تشدید نظامی در نزدیکی مرزهای خود تمرکز دارد، در حالی که مسکو، که روابط دیپلماتیک و اقتصادی با کابل دارد، هرگونه اقدام آمریکا را که ممکن است موازنه قدرت در منطقه را تغییر دهد، زیر نظر دارد.
در این راستا، عمر صمد، دیپلمات سابق افغانستان، در گفتگو با "الجزیره نت" معتقد است که هرگونه تلاش برای بازگرداندن حضور نظامی آمریکا به افغانستان آسان نخواهد بود و پیچیدگی های منطقه ای را افزایش خواهد داد، و اشاره می کند که اظهارات ترامپ شاید دارای بعد سیاسی داخلی بیشتر از یک طرح اجرایی باشد.
از سوی دیگر، سرتیپ متین هاشمی، کارشناس نظامی افغانستان، به الجزیره نت می گوید که هرگونه مداخله نظامی احتمالی از نظر لجستیکی و استراتژیک پیچیده خواهد بود، زیرا این پایگاه پس از سال ها مدیریت محلی نیاز به بازسازی جامع دارد، و هرگونه اقدامی از این دست ممکن است تنش های داخلی را برانگیزد و ترس از درگیری های مسلحانه را احیا کند، و تاکید می کند که افغانستان امروز مانند گذشته برای هیچ اشغال خارجی قابل قبول نیست.
هرگونه صحبت در مورد بازپس گیری پایگاه بگرام موضوعی حساس باقی می ماند، زیرا به حاکمیت ملی، نگرانی های امنیتی و اوضاع منطقه ای مربوط می شود و این سوال را دوباره مطرح می کند: آیا افغانستان همچنان عرصه ای برای آزمایش های استراتژیک باقی خواهد ماند یا اینکه به مسیر خود به سوی مدیریت مستقل مسائل دفاعی و سیاسی خود ادامه خواهد داد؟
کارشناسان افغان همچنین اشاره می کنند که هرگونه اقدام آتی آمریکا آزمونی برای انعطاف پذیری دولت افغانستان و توانایی آن در حفظ ثبات کشور در سایه فشارهای منطقه ای و بین المللی خواهد بود.