ندای لرستان - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
پرونده سما جهانباز وارد مرحله جدیدی شد
دیروز دادستانی شیراز اعلام کرد پس از سه سال تحقیق، کیفرخواستی علیه مرد 35 ساله‌ای به اتهام «دعوت شبانه» در ارتباط با ناپدید شدن «سما جهانباز» صادر و پرونده برای تصمیم نهایی به دادگاه کیفری یک استان فارس ارسال شده است. ماده 513 قانون مجازات اسلامی می‌گوید اگر شخصی نیمه‌شب فردی را از خانه خارج کند و آن فرد ناپدید شود، دعوت‌کننده مسئول دیه است مگر ثابت شود که علت ناپدید شدن چیز دیگری بوده است. این کیفرخواست پس از سه سال بلاتکلیفی، امید خانواده و افکار عمومی را به روشن شدن حقیقت تقویت کرده است.
سما جهانباز، دانشجوی 22 ساله اهل اصفهان 25 تیر 1401 همراه خانواده به شیراز سفر کرده بود. او برای فروش قطعه‌ای طلا از منزل عمه در پاساژ معالی‌آباد بیرون رفت و گفت زود برمی‌گردد. پس از خروج، دوربین‌های پاساژ نشان دادند، مردی با پیراهن قرمز او را تعقیب می‌کند؛ این مرد بازداشت ولی به دلیل نبود مدارک کافی آزاد شد. ساعتی بعد تلفن سما خاموش شد و تماس کوتاهی با مادرش آخرین ارتباط او بود.
در ماه‌های اول، فرضیه خروج خودخواسته یا قهر عشقی مطرح شد و پلیس و دادسرا دست‌کم 11 مظنون را بازجویی کردند؛ 10 نفر آزاد شدند و تنها یک نفر باقی ماند. خانواده جهانباز با بروکراسی دست و پنجه نرم کردند؛ برای دریافت فیلم دوربین‌ها باید روزها در صف نامه‌نگاری می‌ماندند و همزمان شایعات فضای مجازی، وقت و انرژی آنان را تلف می‌کرد. در این مدت شایعات زیادی درباره سرنوشت سما مطرح شد که همگی بی‌اساس بود. حتی پیدا شدن جسدی سوخته در حوالی قم هم در نهایت با آزمایش DNA بی‌نتیجه ماند و جست‌وجو باید ادامه می‌یافت.
بازار ![]()
پدر سما بارها گفته است، افراد ناشناس با او تماس گرفته و در ازای آزادی دخترش درخواست پول کرده‌اند. برخی تماس‌ها از افغانستان یا شهرهای مرزی بود و نشان می‌داد، دفترچه تلفن یا گوشی سما به دست افراد دیگری افتاده است. این تماس‌ها که معمولاً با تهدید و درخواست باج همراه بود، امید و ترس خانواده را همزمان زنده می‌کرد و نشان می‌داد، احتمال آدم‌ربایی جدی است.
تابستان امسال نقطه عطفی در پرونده بود. در بررسی مجدد وسیله‌های الکترونیکی مظنون اصلی، پلیس یک سیم‌کارت مخفی کشف کرد که او سه سال انکارش کرده بود. همچنین شاهدی معتبر در دادسرا گواهی داد که این مرد در روزهایی خاص با سما دیدار داشته و این شهادت با داده‌های مخابراتی و اطلاعات موقعیت مکانی پشتیبانی شد. همین شواهد باعث شد، مظنون دوباره بازداشت و کیفرخواست علیه او صادر شود. یکی از جنجالی‌ترین ابعاد ماجرا، ارتباط احتمالی آن با پرونده «وحیده نیازی» است. وحیده دختر 16ساله افغانستانی شهریور 1402 در روستای گویم شیراز ربوده شد. وکیل خانواده او اعلام کرد، مخبری در افغانستان نشانی محل نگهداری سما و وحیده را به مقامات داده و گفته هر دو در مکان مشترکی زندانی‌اند. این ادعاها هنوز از سوی مقام‌های رسمی تأیید نشده و مقام قضایی نسبت به آن محتاط است.
روایت دیگری که خانواده را نگران کرد، شایعات مربوط به شبکه قاچاق انسان بود. برخی رسانه‌ها نوشتند، شبکه‌ای در شیراز زنان و کودکان را می‌رباید و آنان را برای بهره‌کشی یا فروش اعضای بدن به کشورهای همسایه منتقل می‌کند. پدر سما گفته افرادی از افغانستان برای اعلام آدرس، پول هنگفت خواسته‌اند. هیچ‌یک از این روایت‌ها از سوی مقامات رسمی تأیید نشده اما نشان می‌دهد، وضعیت آشفته پرونده چگونه زمینه سوءاستفاده کلاهبرداران را فراهم کرده است.
با صدور کیفرخواست، پرونده سما جهانباز وارد مرحله‌ای تازه شده و امید خانواده و افکار عمومی برای یافتن حقیقت بیشتر شده است. دادستان شیراز اعلام کرده، پلیس آگاهی تمام مظنونان دیگر را بررسی کرده و تنها همین فرد 35 ساله به عنوان متهم باقی مانده است. بر اساس ماده 513 اگر اتهام دعوت اثبات شود، متهم باید دیه بپردازد؛ اما در صورت اثبات آدم‌ربایی یا قتل، مجازات سنگین‌تری در انتظار اوست. پدر سما می‌گوید اگر متهم مکان دخترش را بگوید، حاضر است برای تخفیف حکم تلاش کند؛ اما اگر آسیبی رسانده باشد، تعیین مجازات را به قانون می‌سپارد.
سه سال انتظار برای خانواده جهانباز جان‌فرسا بوده است. آنها می‌گویند در این مدت به جای پاسخ با بروکراسی، تماس‌های مشکوک و شایعات مواجه شده‌اند. با این حال پدر و مادر سما هنوز امیدوارند، حقیقت روزی روشن شود.