آیا ترور متحد ترامپ آتش جنگ داخلی را در آمریکا شعله ور می کند؟

ندای لرستان - جماران /متن پیش رو در جماران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
کرک چهره ای نوظهور و شناخته شده در صفوف راست آمریکایی بود، به حدی که روزنامه آتلانتیک در گزارشی در ماه نوامبر گذشته او را "پادشاه ساز جدید در راست آمریکایی" توصیف کرد.
 الجزیره در گزارشی نوشت: دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در سخنانی پس از قتل «چارلی کرک» متحدش گفت: «چارلی کرک مرد بزرگ، بلکه افسانه ای درگذشت. هیچ کس به اندازه او قلب جوانان ایالات متحده را درک نکرد یا در اختیار نداشت.. او مورد علاقه همه بود.»
قبل از حادثه تکان دهنده قتل او در هنگام حضور در یک رویداد دانشگاهی در ایالت تویا (غرب ایالات متحده)، شاید بسیاری در خارج از ایالات متحده، به ویژه در جهان عرب ما، نام چارلی کرک را نشنیده بودند، بنابراین اقداماتی مانند خروج رئیس جمهور ایالات متحده برای اعلام جراحت و سپس قتل او، و اقدام به تسلیت گفتن و اعلام عزای عمومی و نیمه افراشته کردن پرچم ها در کاخ سفید و سایر مؤسسات آمریکایی ممکن است تعجب آور به نظر برسد.
اما در خود ایالات متحده، کرک چهره ای نوظهور و شناخته شده در صفوف راست آمریکایی بود، به حدی که روزنامه آتلانتیک در گزارشی در ماه نوامبر گذشته او را "پادشاه ساز جدید در راست آمریکایی" توصیف کرد.
از شبکه های اجتماعی تا راهروهای کاخ سفید
در طول چند سال گذشته، کلمات و کلیپ های کرک در بین جوانان آمریکایی مانند آتش در علفزار پخش شده است. در برخی از کلیپ ها، می توانید او را در حال بحث با جوانان لیبرال در دانشگاه های آمریکایی در مورد موضوع سقط جنین ببینید که او آن را "جنایت قتل" در حق یک کودک می داند، یا در حالی که او با ایده تغییر جنسیت مخالف است، یا از حق سفیدپوستان آمریکایی در حمل سلاح دفاع می کند و از ارزش های محافظه کارانه اجتماعی دفاع می کند، یا حتی در حالی که سیاست های رئیس جمهور آمریکا دونالد ترامپ را ترویج و از آن دفاع می کند.
کرک استدلال می کند که حمایت از دولت اشغالگر اسرائیل یک وظیفه دینی بر مسیحیان است، و اخیراً او انکار می کند نسل کشی و قحطی اسرائیلی در غزه را و آن را "کمپین تبلیغاتی" سازمان یافته علیه اسرائیل توصیف می کند.
هرچه که افکار و دیدگاه های بحث برانگیز او بود، به طور گسترده ای منتشر می شد و به طور موثری در موج قطب بندی سیاسی بین راست و چپ در محافل جوانان و دانشجویان آمریکایی تحت عناوینی پرطمطراق مانند: "چارلی کرک با یک دانشجوی فمینیست روبرو می شود/ نابود می کند" یا "چارلی کرک دانشجویی را که از حق فلسطین در وجود سوال می کند، ساکت می کند" به کار گرفته می شد.
این کلیپ ها اغلب از گفتگوها و مناظرات او در طی گشت و گذارهای متعددش در دانشگاه ها گرفته می شوند، که بسیاری را بر آن داشته است تا او را به ایفای نقش "تحول آفرین" بی سابقه در میان صفوف راست آمریکایی توصیف کنند.
اما حقیقت -که اکنون برای همه آشکار است- این است که کرک بسیار بزرگتر از یک تأثیرگذار سنتی محافظه کار بود که از شهرت در شبکه های اجتماعی برخوردار است و تلاش خود را برای ساکت کردن دانشجویان مخالف و رد استدلال های آنها اختصاص می دهد.
چارلی که در سال 1993 (32 ساله) متولد شد و در دانشگاه تحصیل نکرد، یکی از معدود افراد در راست آمریکایی بود که قادر به خطاب به همه جناح های حزب جمهوری خواه بود، زیرا او بر اساس گزارش آتلانتیک توانست نخبگان راست محافظه کار را متقاعد کند که پروژه سیاسی او "طرحی الهی است که توسط خداوند آماده شده است".
او همچنین در حال حاضر -به گفته همین روزنامه- یک امپراتوری سیاسی و رسانه ای در اختیار دارد که از آن با موفقیت بسیار زیادی در ترویج ایده های خود استفاده می کند، و به گفته متیو بویدی، استاد دانشگاه شمال جورجیا که در حال نوشتن کتابی در مورد تأثیر کرک بود، پس از دونالد ترامپ خود، به عنوان مهمترین شخصیت در جنبش راست محافظه کار در ایالات متحده طبقه بندی می شود.
به گزارش نیویورک تایمز، چارلی کرک توانسته است در دوره اول ریاست جمهوری خود به دونالد ترامپ و تیمش نزدیک شود تا جایی که در این دوره بیش از 100 بار از کاخ سفید بازدید کرد، اما در دوره دوم ریاست جمهوری خود، کرک نقش رسانه ای و بسیج کننده بسیار برجسته ای را در میان صفوف جوانان به نفع رئیس جمهور فعلی آمریکا ایفا کرد، نقشی که ترامپ اعتراف کرد که بزرگترین دستاورد کمپین انتخاباتی او پس از آرای اسپانیایی تبارها بود.
 علاوه بر این، کرک یکی از حاضران در کنار رئیس جمهور آمریکا در هنگام انتخاب وزرا و مشاورانش و در تمام مراسم تحلیف، از جمله مراسم خصوصی بود که ترامپ دو روز قبل از تحلیف در باشگاه گلف خود در ویرجینیا برگزار کرد.
سازمان تحت رهبری کرک، "ترنینگ پوینت" (Turning Point)، همچنین چند ساعت قبل از تحلیف ترامپ، یک شام مجلل برگزار کرد که در آن شخصیت های برجسته ای از کمپین ترامپ، از جمله جی دی ونس، معاون رئیس جمهور، و کاش پاتل، نامزد ترامپ برای سمت مدیر دفتر تحقیقات فدرال (و مدیر فعلی دفتر)، و "دونالد ترامپ جونیور"، پسر ترامپ که به یکی از دوستان بسیار نزدیک کرک تبدیل شده است، حضور داشتند.
بر اساس گزارش مجله تایم آمریکا در اواخر سال 2024، کرک از طریق برنامه پادکست خود پایگاه هواداری بسیار بزرگی ایجاد کرده است، به طوری که این برنامه تا این زمان بیش از 750 قسمت داشته است و در پایان سال 2024 رتبه هفتم را در بین برنامه های صوتی در پلتفرم "اپل پادکست" و رتبه دهم را در "اسپاتیفای" به خود اختصاص داده است.
همه اینها منجر به این شد که چارلی کرک به گفته خبرنگار روزنامه دیلی بیست در مراسم ادای سوگند ترامپ در تالار کنگره، جایگاهی بهتر از همه اعضای کنگره داشته باشد، که جیم بنکس، سناتور جمهوری خواه از ایالت ایندیانا، این موضوع را اینگونه توجیه کرد که تلاش های کرک برای رسیدن ترامپ به قدرت، بیشتر از تلاش های اکثر اعضای کنگره بوده است.
شایان ذکر است که مشهورترین متفکر راستگرا در جهان غرب در حال حاضر، جردن پیترسون، روانشناس کانادایی، اخیراً کرک را در یک قسمت میزبانی کرد تا در مورد داستان زندگی و شکل گیری شخصیت خود صحبت کند، اقدامی که اهمیت روزافزون کرک را در صفوف جریان راستگرای غربی برجسته کرد. در آن قسمت، پیترسون گفت که کرک 10 سال پیش از "هیچ کجا" آمده است و اکنون رهبر تأثیرگذارترین سازمان جوانان راستگرا در تمام دوران است.
سازمانی به نام "نقطه عطف ایالات متحده آمریکا" (Turning Point USA) پلی بود که کرک از طریق آن به دنیای نفوذ و از آنجا به راهروهای سیاست راه یافت. کرک سازمان خود را در سن 18 سالگی بلافاصله پس از فارغ التحصیلی از دبیرستان تأسیس کرد و به سرعت به یک اختاپوس رسانه ای و فرهنگی گسترده تبدیل شد که در بیش از 850 دانشگاه حضور دارد و تعداد زیادی رویداد را در سراسر کشور سازماندهی می کند و شبکه های دانشجویی عظیمی را اداره می کند که به جناح راست تعلق دارند.
در طول ریاست جمهوری اول ترامپ و پس از آن، امپراتوری کرک از مجموع درآمد 4.3 میلیون دلار در سال 2016 به 92.4 میلیون دلار در سال 2023 افزایش یافت و بخش اعظم آن از کمک های مالی به دست آمد.
کرک از طریق برنامه های پادکست و حضور مکرر در سخنرانی ها و کتاب های متعددی که نوشته است، مانند کتاب پرفروش "دکترین ماگا" در سال 2020، به یک میلیونر و قطب رسانه ای تبدیل شد، تا جایی که مجله "کامون دریمز" کرک را برای پر کردن خلاء رسانه ای راست پس از اعلام کناره گیری رابرت مرداک از سمت ریاست هیئت مدیره شرکت های نیوز کورپ و فاکس نیوز و رفتن سایر "پدران بنیانگذار" رسانه های راست، نامزد کرد و آن را بدون یک مرکز ثقل واقعی رها کرد.
به سمت قله‌های هفت کوه
در هسته سخنرانی خود، کرک خواستار بازگشت ایالات متحده به آموزه‌های مسیحی است، او به شدت با حزب دموکرات مخالف است و معتقد است که این حزب از هر چیزی که مغایر با آموزه‌های خداوند است، حمایت می‌کند، بنابراین او به طور گسترده به عنوان یک "ناسیونالیست مسیحی" توصیف می‌شود.
او همچنین در آغاز دهه جاری و با شروع شکل‌گیری شهرتش، اعلام کرد که کلیسا باید برخیزد و نقش صحیح خود را ایفا کند، در غیر این صورت ایالات متحده آمریکا به شکلی که ما می‌شناسیم، از بین خواهد رفت.
این همیشه وضعیت کرک نبوده است، به گفته رادیو ملی عمومی (NPR)، کرک کار خود را در دعوت به ایده‌های محافظه‌کارانه از طریق استفاده از گفتمان و استدلال‌های کاملاً سکولار آغاز کرد و سال‌ها پیش بر اهمیت جدایی کلیسا از دولت تاکید می‌کرد.
اما تا سال 2018، و با نزدیک شدن کرک به سی سالگی، او به دین علاقه‌مندتر شد و شروع به برقراری ارتباط با کلیساهای بزرگ و کشیشان کرد و در انتخابات اخیر به شدت در جنبش مسیحی که می‌گفت دونالد ترامپ برای رهبری ایالات متحده با برکت الهی مسح شده است، درگیر شد.
به گفته خود کرک، تحول معنوی او به سمت مسیحیت به طور مشخص در پایان سال 2019 و پس از ملاقات با یک کشیش و سیاستمدار اهل کالیفرنیا به نام راب مک‌کوی آغاز شد.
از آن لحظه، سخنرانی کرک رویکردی ناسیونالیستی مسیحی به خود گرفت تا جایی که در بازدیدهای خود از کشیشان و کلیساها گفت که متوجه شده است که یک تمایل مسیحی واقعی برای احیای این کشور و اشتیاق به نوع متفاوتی از مسیحیت وجود دارد، و این موضوع مربوط به "رهبری ملت به سوی توبه از گناهان خود و انتشار تعالیم کتاب مقدس است که به تبع آن منجر به رستاخیز خواهد شد."
می‌توانیم این رویکرد گفتمانی را "مسیحیت سیاسی" توصیف کنیم، رویکردی که در ایالات متحده در حال افزایش است و خواستار فعال‌سازی نقش دین مسیحی در زندگی سیاسی است. اما برای کرک، مسائل فراتر از آن به سمت ارتباط ایدئولوژیک با چیزی که به "تفویض کوه‌های هفت‌گانه" معروف است، پیش می‌رود، که یک اعتقاد مذهبی در این جریان است که خواستار ضرورت تسلط مسیحیت و مسیحیان راست‌گرای متدین بر 7 حوزه با تأثیر فرهنگی بزرگ، یعنی دولت، رسانه‌ها، خانواده، تجارت، هنر، آموزش و حوزه مذهبی است.
این ایدئولوژی توسط رهبران مسیحی با نفوذ از آغاز قرن بیست و یکم حمل شده است، از جمله پیتر واگنر که در سال 2011 خواستار اعمال کنترل سیاسی و تسلیم به منظور اجرای این تعالیم شد و اشاره کرد که تفویض به معنای "یک دستور اقتدارگرایانه غیرقابل بحث است و نه یک پیشنهاد یا ایده خوب"، که این ایدئولوژی را در هسته خود ضد دموکراسی می‌کند.
 در این راستا، واگنر تحت تأثیر ایده‌های پیشینیان خود، رهبران مسیحی ملی‌گرای دهه‌ی هفتاد قرن گذشته بود که خواستار اجرای شریعت عهد عتیق در ایالات متحده، از جمله مجازات‌های خاص سنگسار و اعدام در اتهامات زنا، کفرگویی «توهین به خدا و مقدسات دینی» و همجنس‌گرایی و غیره بودند.
در مجموع، اهمیت ایدئولوژی "هفت کوه" -و خطر آن نیز- در این است که در درازمدت هدف آن قطع سنت طولانی جدایی دین از سیاست و سکولاریسم دولت است، سنتی که تمدن غرب مدرن تا حد زیادی بر آن بنا شده است، زیرا پیروزمندان این ایدئولوژی می‌خواهند دولت و بخش‌های اصلی کشورها را با هدف تثبیت حاکمیت مسیحی کنترل کنند که در نهایت و در جاه‌طلبی‌های برخی از حاملان این افکار، ممکن است به اجرای "حدود" عهد عتیق به معنای واقعی کلمه برسد.
چارلی کرک یکی از مهم‌ترین افرادی است که در صدر ایدئولوژی تفویض هفت کوه قرار دارد. به گفته‌ی پل ماتزوکو، پژوهشگر مؤسسه تحقیقات کاتو با گرایش لیبرالی، در گفتگو با "ان‌بی‌سی نیوز"، کرک زیر چتر جریان الهیاتی افراطی قرار دارد که از اصل تفویض هفت کوه به عنوان یک اصل بنیادین برای فعالیت سیاسی استفاده می‌کند، زیرا این جنبش سیاست را به عنوان یک مبارزه معنوی بین خیر و شر ارائه می‌دهد و ترامپ را فرستاده‌ای از جانب خدا می‌داند که آمده تا ایالات متحده آمریکا را از دشمنان مسیحیت که کشور را منحرف کرده‌اند، نجات دهد.
به گفته‌ی "ان‌بی‌سی نیوز" نیز، کرک در سال 2021 در جریان کنفرانسی در واشنگتن اظهار داشت که مسیحیان باید به پا خیزند و قیام کنند و به فقره‌ای از انجیل لوقا استناد کرد که اغلب توسط سران ایدئولوژی تفویض هفت کوه استفاده می‌شود و می‌گوید: "کتاب مقدس به طور واضح و بدون ابهام می‌گوید همه چیز را تا زمانی که بیایم اشغال کنید"، که کرک آن را به عنوان دعوتی برای "اشغال" فضای سیاسی و بخش‌های حاکم قدرتمند و برپایی مسیحیت در آنجا تفسیر می‌کند.
شایان ذکر است که کرک، که یکی از بلندگوهایی بود که انتخابات اخیر را تا حدی به یک درگیری دینی پنهان تبدیل کرد و ترامپ را به عنوان نماینده‌ی مسیحیت و دین در مقابل دشمنان خدا به تصویر کشید، به صراحت در کنفرانس اقدام سیاسی محافظه‌کاران در سال 2020 گفت: "بالاخره ما رئیس‌جمهوری در ایالات متحده آمریکا داریم که ابعاد تأثیر فرهنگی هفت کوه را به خوبی درک می‌کند."
حامی سرسخت صهیونیسم
چارلی کرک یکی از برجسته‌ترین حامیان ایدئولوژی مسیحی صهیونیستی است، ایدئولوژی‌ای که به این ایده معتقد است که دفاع از دولت اشغالگر اسرائیل یک وظیفه‌ی دینی بر مسیحیان طبق عهد عتیق است و در نسخه‌های افراطی‌تر آن به این باور می‌رسد که تسلط صهیونیست‌ها بر سرزمین‌های فلسطین امری ضروری و بخشی از یک برنامه‌ی الهی است که با آمدن مسیح به پایان می‌رسد و بدون وجود یک دولت یهودی در سرزمین‌های مقدس نمی‌تواند کامل شود.
کرک که درباره‌ی خود می‌گوید زندگی‌اش را در دفاع از اسرائیل گذرانده، معتقد است که ایالات متحده آمریکا و دولت اشغالگر اسرائیل به گفته‌ی او با همان نیروهای مخربِ چپ افراطی روبرو هستند.
خاخام صهیونیستی، پیساخ وولیکی، با اعتراف به نقش مهم کرک، در مقاله‌ای در روزنامه‌ی "جروزالم پست" اشاره کرد که یک حقیقت آشکار در افکار عمومی آمریکا وجود دارد و آن این است که جوانان راست‌گرای محافظه‌کار مسیحی به طور فزاینده‌ای به سمت ضدیت با اسرائیل پیش می‌روند و اگر افرادی مانند کرک و سازمان او نبودند، وضعیت بسیار بدتر می‌شد و جوانان بیشتر و بیشتری از اردوگاه راست‌گرای محافظه‌کار از اسرائیل متنفر می‌شدند.
شاید این امر شوک بزرگی را که محافل سیاسی در دولت اشغالگر و سازمان‌های حامی آن در ایالات متحده از خبر ترور کرک دریافت کردند، توضیح دهد.
نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، گفت که کرک "به این دلیل کشته شد که از حقیقت و آزادی دفاع می‌کرد". نتانیاهو در پستی در پلتفرم "ایکس" افزود که دو هفته پیش با کرک صحبت کرده و او را به سفر از اسرائیل دعوت کرده بود، اما این سفر پس از ترور او محقق نخواهد شد.
نتانیاهو معتقد بود که کرک "دوست اسرائیل بود و از تمدن یهودی-مسیحی دفاع می‌کرد". به همین ترتیب، ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی افراطی اسرائیل، در سوگ کرک، آنچه را که "ائتلاف بین چپ جهانی و اسلام رادیکال" خواند، "بزرگترین خطر برای بشریت" دانست و خاطرنشان کرد که کرک که یکی از حامیان اسرائیل بود، در این مورد هشدار داده بود.
در حالی که اتحادیه ارتدوکس -که یک سازمان صهیونیستی برجسته در آمریکا است- این قتل را "خشونت سیاسی وحشتناک" توصیف کرد، اتحادیه‌های یهودی در آمریکای شمالی نیز از این حادثه ابراز "شوک" کردند.
واکنش اسرائیل - که با توجه به اینکه چارلی یک مقام منتخب نیست و مقام رسمی ندارد، اغراق آمیز است - بازتاب دهنده واقعیت رابطه رو به رشد بین دولت اسرائیل و جناح راست آمریکا از زمان انتخاب مجدد دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور در سال گذشته است.
اسرائیل برای تحقق هدف خود در مبارزه با تردید در مورد اتحاد رو به رشد آمریکا و اسرائیل در میان برخی از حامیان ترامپ به ویژه جوانان، روی کرک و طرفدارانش حساب کرده بود. اما این مانع از آن نشد که کرک در مناسبت‌های اندکی که یهودیان را به دلایل "نژادی" مورد انتقاد قرار داد، متهم به یهودستیزی شود، همانطور که در آوریل گذشته انجام داد، زمانی که "برخی از جوامع یهودی را به اعمال همان نوع نفرتی علیه سفیدپوستان متهم کرد که می‌خواهند مردم از اعمال آن علیه آنها دست بردارند".
کرک همچنین به دلیل حضور در بحث‌هایی در مورد لابی‌های حامی دولت اشغالگر در ایالات متحده، با اتهامات مشابهی روبرو شد. دانیلا بلوم در مقاله‌ای در روزنامه "تایمز آو اسرائیل" نوشت که پس از تماشای گروه متمرکز "Focus group" - که چارلی کرک در آن حضور داشت و به موضوع "آیپک" (AIPAC) که از برجسته‌ترین سازمان‌های لابی‌گری حامی اسرائیل در ایالات متحده است، پرداخت - احساس شکستگی قلب و اندوه شدید کرد، نه تنها به دلیل آنچه در آن جلسه گفته شد، بلکه به دلیل آنچه گفته نشد نیز. برای نویسنده، جرأت گروهی از مردم برای بحث در مورد چنین موضوعی، باز کردن درهای نفرت از اسرائیل در آمریکا است.
آمریکا به سوی ناشناخته
تا لحظه نگارش این گزارش، هنوز صداهای حادثه ترور کرک ادامه دارد، اما آنچه مسلم است این است که شوک بزرگی در بدنه سیاسی آمریکا ایجاد کرده است.
درست است که کرک یک مقام منتخب نبود، اما تأثیر او بر جناح راست آمریکا و جایگاهی که در دولت ترامپ داشت، آنقدر مورد بحث نبود که تصور شود او ترامپ را به انتخاب جی دی ونس به عنوان معاون رئیس جمهور ترغیب کرده است، که این امر گمانه‌زنی‌های غیررسمی را برانگیخت که خود کرک ممکن است نامزد تصدی پست معاونت ونس در جریان رقابت‌های ریاست جمهوری آینده باشد.
مشکل بزرگتر این است که این حادثه در زمانی رخ می‌دهد که دموکراسی آمریکا با تردید فزاینده‌ای روبرو است، در حالی که سؤالاتی در مورد میزان توانایی نظام سیاسی آمریکا در مهار خشونت سیاسی در آینده نزدیک مطرح می‌شود.
به گفته زک بی شامپ، نویسنده آمریکایی در وب سایت "وی او ایکس" (VOX)، نظام سیاسی آمریکا اکنون در حال فروپاشی است و بسیاری از ابزارهای آن برای مهار خشونت سیاسی از بین رفته است. همچنین دو حزب اصلی و طرفداران آنها به طور فزاینده‌ای به یکدیگر نه به عنوان شریک، بلکه به عنوان تهدیدهای وجودی نگاه می‌کنند.
لیلیانا میسون و ناتان کالمو، دو دانشمند علوم سیاسی، پیشتر نشان داده‌اند که بخش رو به رشدی در هر دو حزب آماده استفاده از خشونت علیه مخالفان حزبی خود شده‌اند.
در سایه این فضا، به راحتی می‌توان اوضاع را از کنترل خارج کرد. ترامپ پیشتر "چپ رادیکال" را به خاطر این حادثه سرزنش کرده است، در حالی که شخصیت‌های برجسته راستگرا بدون ارائه مدرک، "حزب دموکرات" را در این حمله مقصر دانسته‌اند (متهمی که تصویرش منتشر شده بود، به دلیل عدم وجود شواهدی مبنی بر دست داشتن او آزاد شد) و خواستار سرکوب لیبرال‌ها و چپ‌گرایان شدند. در زمانی که به نظر می‌رسد ترامپ تمایل به گسترش استفاده از قدرت سرکوبگرانه دارد، شبح خشونت سیاسی در حال افزایش است و خطرات بیشتری را برای دموکراسی و سیاست آمریکا به همراه دارد.
 پیش‌بینی اینکه آیا قتل کرک لحظه‌ای تحول‌آفرین در سیاست آمریکا خواهد بود یا خیر، دشوار است، اما آنچه مسلم است این است که پیامدهای بزرگی خواهد داشت و این موضوع را واکنش‌های اولیه سیاستمداران آمریکایی ثابت می‌کند. رؤسای جمهور پیشین جو بایدن، اوباما، جورج بوش و بیل کلینتون نظرات و بیانیه‌هایی در محکومیت این حادثه صادر کردند و به طور ضمنی درباره خشونت هشدار دادند، در حالی که اعضای مجلس نمایندگان در جلسه خود پیش از آنکه اتهام مسئولیت را به یکدیگر بزنند، به حالت سکوت ایستادند.
اگر جناح راست آمریکا بخواهد قتل کرک را به یک لحظه حماسی تبدیل کند، آن لحظه آمریکا را به سوی افراط گرایی، خشونت و ناشناخته بیشتر سوق خواهد داد و فشارهای بیشتری را بر دموکراسی و نظام سیاسی آن وارد خواهد کرد که شاید از زمان تأسیس آن با خطرناک‌ترین آزمایش روبرو است.
بازار