بزرگنمايي:

ندای لرستان - یک کرم خودش را دو نیم می‌کند و نیمه‌ی پشتی خود را به دنبال شریک جنسی می‌فرستد. نیمه‌ی پشتی تغییر یافته به عنوان «استولون»(stolon) شناخته می‌شود و به عنوان یک واحد مستقل عمل می‌کند.

به گزارش آی‌ای، در برخی از گونه‌های کرمها اگر آنها را دو نیم کنید و دم و سر آنها را از هم جدا کنید، هر دو نیمه پس از بازسازی قسمت‌های از دست رفته خود به دو کرم مجزا تبدیل می‌شوند.
نوع جالب دیگری از کرمها به نام Syllidae که به آنها کرم‌های گردن‌بندی نیز می‌گویند، وقتی از وسط نصف می‌شوند، دوباره احیا نمی‌شوند، بلکه در عوض، زمانی که می‌خواهند تولید مثل کنند، داستان جالبی اتفاق می‌افتد.
وقتی این کرم‌ها بزرگ می‌شوند و آماده تولید مثل می‌شوند، یک دگرگونی در قسمت پشت بدنشان اتفاق می‌افتد. این قسمت پشتی تغییر شکل یافته، استولون نامیده می‌شود و به یک واحد مستقل تبدیل می‌شود که در اطراف حرکت می‌کند و مواد سازنده نوزاد را از خود آزاد می‌کند.
دانشمندان کنجکاو شده‌اند که چگونه این کرم‌ها با نام علمی Megasyllis nipponica موفق به ایجاد استولون می‌شوند.
بنابراین، گروهی از پژوهشگران به سرپرستی پروفسور تورو میورا از دانشگاه توکیو در ژاپن با مطالعه بیان ژن این کرم آبی که در دریای ژاپن یافت می‌شوند، این فرآیند پیچیده را رمزگشایی کردند.
آنها دریافتند پس از تشکیل استولون، موجود اصلی که استاک(stock) نامیده می‌شود، قسمت پشتی خود را دوباره رشد می‌دهد تا استولون‌های بیشتری بسازد. این استولون‌ها سرگردان می‌شوند و به دنبال استولونی از جنس مخالف برای جفت‌گیری می‌گردند.
پژوهشگران از طریق این مطالعه تجربی همچنین دریافتند که استولون‌ها سیستم گوارشی پیچیده‌تری دارند و ظاهری متفاوت از استاک دارند.
آنها می‌گویند، این واحدهای کودک‌سازی یا استولون‌ها بسیار پیشرفته هستند. آنها چشم‌ها، آنتن‌ها و چیزهای مخصوص پرز مانندی برای شنا دارند. دانشمندان فکر می‌کنند آنها شاید مغز و سیستم عصبی کوچک خود را داشته باشند، زیرا می‌توانند دیگر استولون‌های اطراف خود را حس کنند و به آنها پاسخ دهند.
روش جدید استولون‌سازی
پژوهشگران در استولون‌های ماده‌ی بالغ، یعنی آنهایی که تخم می‌سازند، در واقع می‌توانند تخم‌ها را بیرون بدن آنها ببینند و استولون‌های نر بالغ، یعنی آنهایی که اسپرم می‌سازند، زردتر به نظر می‌رسند.
پژوهشگران به نواحی خاصی از بدن کرم گردنبندی نگاه کردند که در آن ژن‌هایی به نام «ژن‌های Hox قدامی» در قسمت جلویی بدن در طول فرآیند تولید استولون فعال می‌ماندند و آنهایی که «ژن‌های Hox خلفی» نامیده می‌شوند در قسمت پشت فعال باقی ماندند.
بنابراین به نظر می‌رسد این مطالعه نشان می‌دهد که فعالیت این ژن‌ها به ‌طور منظم در طول بدن پابرجاست، حتی زمانی که این موجودات دریایی در حال ساخت این واحدهای ویژه تولید نوزاد هستند.
دانشمندان می‌گویند این موجودات دریایی در طول مدت زمانی بسیار طولانی با فرگشت(تکامل)، روش رشد بدن خود را تغییر داده‌اند. شاید آن‌ها برخی از ویژگی‌ها را از اجداد قدیمی‌شان وام گرفته‌اند.
این پژوهش در مجله Scientific Reports منتشر شده است.